Geneveld in wolken of verlicht door een gloeiende zon, Chili is de perfecte achtergrond voor een heerlijk autoavontuur. Wij trekken eropuit in een vierwielaangedreven Mazda CX‑5.
Halverwege de Villarrica-vulkaan is de zonsondergang om in te lijsten. De lucht is overspoeld met tinten roze, oranje, paars en blauw, terwijl de drie meren in de verte als glinsterende zilveren linten door de dalen slingeren. Pal achter mij is het echter een ander verhaal. De top van de vulkaan is gehuld in een wolk die langzaam afdaalt en de feloranje stoeltjes van de skilift een voor een aan het zicht onttrekt. De temperatuur daalt eveneens. Maar dit is dan ook Chili, het land van geografische extremen. En alle klassieke elementen komen hier op dit moment samen: aarde, vuur, lucht en water.
Chili strekt zich over een lengte van 4300 kilometer uit, ingeklemd tussen de Grote Oceaan en de Andes. De speciale ligging trekt jaarlijks duizenden bezoekers van overal ter wereld. De meesten gaan vanuit de hoofdstad Santiago naar de Atacama-woestijn in het noorden. Wij hebben echter gekozen voor de meren in het zuiden, waar het klimaat en het landschap heel anders zijn.
We gaan even een paar dagen terug in de tijd, naar de universiteitsstad Temuco, eens het thuis van dichter en Nobelprijswinnaar Pablo Neruda. In Temuco pikken we onze reisgezel op, een Mazda CX‑5. De kleur is passend, Machine Gray, want als we naar ons hotel in Pucón rijden, is de hemel loodgrijs en het vlakke landschap weinig opmerkelijk tot er heuvels opdoemen en de weg begint te slingeren. Voor we het weten, rijden we door de bossen aan de voet van de heuvels en vangen we links een glimp op van het Villarrica-meer.
We parkeren bij het hotel in de druilerige regen. We weten dat er ergens een vulkaan is, maar met dit weer is hij in geen velden of wegen te bekennen. Dan maar een heerlijk diner en een Chileense pisco sour.
Wat er de volgende ochtend gebeurt, klinkt als een handig verzinsel dat mijn verhaal goed van pas komt, maar dat is het niet. Als ik de gordijnen open, word ik begroet door een blauwe lucht en pal voor mijn raam ligt de Villarrica-vulkaan in volle glorie tussen groene rotsheuvels stoom af te blazen. Als kers op de taart zie ik een Patagona gigas (de inheemse reuzenkolibrie) vlak onder mijn balkon nectar uit de bloemen zuigen, terwijl hij bijna doodstil in de lucht hangt. Het is pas zeven uur ’s morgens en ik ben mijn kamer nog niet uit geweest, maar ik kan nu al twee dingen van mijn lijstje afvinken. Exotische vogels? Check. Vulkaan? Check.
We laden vol verwachting rugzakken in de CX‑5 met waterflessen, jassen en zonnebrandcrème, en gaan op pad naar de vulkaan. Je weet maar nooit of dit onze enige onbewolkte dag wordt. De asfaltweg klimt snel omhoog, maar gaat dan over in grind. Oppassen dus, al blijkt de vierwielaandrijving er geen moeite mee te hebben. En dus kunnen we genieten van het uitzicht op de met sneeuw bedekte vulkaan. Hoe hoger we klimmen, hoe meer blinde bochten. En hoe meer bewonderende blikken vanuit de plaatselijke pick-uptrucks. We rijden door tot we een plateau bereiken.
Vanaf dit punt voeren gidsen wandelaars mee naar de rokende top op 2847 meter hoogte, maar alleen als de omstandigheden het toelaten. De beklimming en afdaling vergt minstens acht uur, en dan alleen als je superfit bent. Het is essentieel om voor dag en dauw op pad te gaan, zo wordt ons verteld. Wij beperken ons vandaag tot het verbluffende uitzicht, waarna we weer instappen om Nationaal Park Villarrica te verkennen.
“Als we halthouden om de Laninvulkaan in al zijn pracht in ons op te nemen, torent een woud van apenbomen boven ons uit.”
We passeren talloze straathonden die beleefd opzij gaan zonder dat we hoeven te claxonneren. Zo kunnen wij in alle rust van onze playlist genieten. Na ongeveer 40 minuten rijden slaken we een luide kreet. Want in de verte, voorbij de fraaie herfstkleurige heuvels, zien we de met sneeuw bedekte Laninvulkaan. In tegenstelling tot de Villarrica is dit een slapende reus, maar dat maakt hem niet minder spectaculair.
Het landschap dat zich voor ons en in onze binnenspiegel ontvouwt is adembenemend en we klimmen enthousiast verder; de Mazda CX-5 verslindt de bochten in rap tempo. We passeren een klein meer dat in het zonlicht glinstert en waarboven een adelaar zweeft. Zo’n tien kilometer van de grens met Argentinië houden we halt om de Lanin in al zijn pracht in ons op te nemen. Een woud van apenbomen torent boven ons uit. Als we na een lange dag weer koers zetten naar het hotel, kijken we – door alles wat we vandaag gezien hebben – uit naar wat Chili ons de volgende dag zal voorschotelen.
Het is geen wonder dat de meeste mensen die we ontmoeten ons vertellen dat ze nooit meer weg willen uit de Araucania-regio. Het gros van hen is hier ooit beland als vakantieganger of als student uit Santiago of andere steden.
Zo ook Paula Carrasco en Andres Bozzolo Openshaw. De twee leerden elkaar kennen door hun passie voor outdoorsporten. Geen van beiden is afkomstig uit Pucón, maar de frisse lucht, de gezonde levensstijl én het ontmoeten van hun partner leidde ertoe dat ze nooit meer terug wilden naar het hectische stadse leven. Vanaf het lege strand van het Caburgua-meer kijken we toe hoe ze met hun kajaks het kalme water opgaan, omgeven door morgenmist.
Het is herfst in Chili. “In de zomer is dit strand en dat bij Villarrica volgepakt met badgasten”, vertelt Andres. Paula zegt dat ze uitkijkt naar de dag dat het zoveel geregend heeft dat de rivieren weer volstromen, over een paar weken. Ze geeft wildwaterkanoles aan beginners. “Soms ben ik best bang, omdat het heel gevaarlijk kan zijn”, erkent ze openhartig – en vervolgens met een brede lach: “Maar het is een fantastisch gevoel als je de sport meester bent.”
Pucón is de perfecte locatie voor outdoorsporten. De sfeer is als een skioord met goede restaurants en winkels die buitensportkleding verkopen. Die avond dineren we bij Trawen, het restaurant van Andres’ echtgenote. Alle ingrediënten zijn uit de regio en veelal biologisch; de empanadas zijn ronduit geweldig. Andres en zijn vrouw Pamela Yolito zijn grote voorvechters van duurzaam ecotoerisme. Hun nieuwste project is de aanleg van overnachtingsplaatsen in de bergen, zodat Andres op stap kan met avontuurlijke wandelaars als de eerste sneeuw gevallen is. Andres gidst ook groepen naar de top van de Villarrica-vulkaan. Voor deze moordende tocht heb je stijgijzers en ijspickels nodig. Plus een masker ter bescherming tegen de zwaveldampen. “Je kan maximaal tien minuten op de top blijven, daarna moet je echt maken dat je wegkomt”, aldus Andres.
De volgende morgen is het weer bewolkt en regent het. En niet zo’n beetje ook. Als we dan toch nat gaan worden, kunnen we het net zo goed in stijl doen. We rijden daarom naar de Termas Geométricas, een van de grootste natuurlijke warmwaterbronnen ter wereld. De laatste zeven kilometer gaat de tocht over een smalle en bochtige onverharde weg dicht langs een woeste rivier; en naar mijn smaak soms zelfs iets té dicht langs de rivier. De Mazda CX-5 maakt wederom moeiteloos korte metten met de omstandigheden.
Mede-eigenaar Matías del Sol vertelt over het moeizame proces van twee jaar om zeventien thermische baden aan te leggen. Vijftig mensen moesten de rivier vier keer omleiden om het warme water te isoleren en de baden te bouwen. Alles is met de hand gedaan, inclusief het ombouwen van het smalle veepad tot een weg die toegankelijk is voor auto’s.
De houten voetbruggetjes die naar de baden leiden zijn helderrood, als de omlijsting van een schilderij. Maar het echte kunstwerk hier is de natuur. De baden van 35°C en het geluid van de rivier sussen je bijna in slaap, maar na een duik onder de ijskoude waterval ben je weer klaarwakker.
“De aanleg van de zeventien thermische baden van Termas Geométricas heeft twee jaar gekost. Vijftig mensen moesten de rivier vier keer omleiden en alles is met de hand gedaan””
Als we vertrekken, regent het nog altijd pijpenstelen en we nemen daarom maar een omweg naar Hotel Antumalal in de heuvels boven het Villarrica-meer. Het schitterende boetiekhotel is nog precies zoals het was toen het eind jaren veertig gebouwd werd. Het ontwerp is geïnspireerd door de Bauhaus-stijl en is dus übercool. Je hebt echt het idee dat je je in de schuilplaats van een James Bond-schurk bevindt. Bij het haardvuur, glas cortado in de hand, raak ik aan de praat met Martin Araneda Mayenberger. Hij runt een bedrijf gespecialiseerd in regeneratief toerisme, dat toeristen aanmoedigt om niet alleen maar souvenirs te kopen, maar ook contact te zoeken met de plaatselijke gemeenschappen.
Martin nodigt mij uit om enkele Mapuche te ontmoeten, de inheemse bewoners van dit deel van Chili. Historisch waren de Mapuche krijgers, die zowel de Maya als de conquistadores versloegen. De supergastvrije Rosario Colipi verwelkomt ons in haar woning, een ruka. Dit is een houten raamwerk bedekt met een dak dat gemaakt is van een zeer sterke bamboeachtige plant. Ze vertelt ons over haar manier van leven, toont hoe ze haar brood bakt (het deeg wordt direct in de as geplaatst) en speelt muziek waarbij elke noot eindigt met een vreugdevol ”Yeh, yeh, yeh”. We krijgen zelfs voor het eten nog even de kans om palin (een soort hockey) te spelen, met haar echtgenoot Don Florencio en enkele van haar kleinkinderen. Tijdens de maaltijd vertelt Rosario dat de Mapuche zich door hun dromen laten leiden. Een van haar dromen inspireerde haar ertoe om haar huis open te stellen voor bezoekers van overal ter wereld. Het is haar manier om de geest van haar voorouders levend te houden.
“Hotel Antumalal is geïnspireerd door de Bauhaus-stijl. Je hebt echt het idee dat je je in de schuilplaats van een Bondschurk bevindt.”
De volgende dag zijn de wolken opgetrokken en zetten we via de drukke stad Valdivia koers naar het strand. In Valdivia eten we voor de lunch de lekkerste ceviche die je je kunt voorstellen en wandelen daarna nog even over de vismarkt. Zeeleeuwen dobberen lui in de rivier, verzadigd van het visafval dat de handelaren in het water gooien.
Terug in de auto volgen we de steeds bredere Rio Valdivia. De boten op de rivier veranderen van kleine pleziervaartuigen in vistrawlers en vervolgens immense tankers, totdat de Grote Oceaan zich voor ons uitstrekt. Kolossale golven rollen het strand op, terwijl huizen in alle vormen, maten en kleuren zich aan de kliffen vastgrijpen. Het doet veel denken aan de Pacific Coast Highway in Californië en de tocht is zo plezierig dat we gewoon maar blijven rijden, zonder een bepaalde bestemming voor ogen. Maar na een uur móeten we wel stoppen, want de weg houdt op. Het enige dat er nog is, is een café boven de afgrond. Daarachter ligt het nationaal park Oncol, met zijn inmiddels bekende weelderige groene heuvels en wolken die uit de vochtige bossen omhoog cirkelen. Er rest ons niets anders dan om te keren en dezelfde weg terug te nemen. Wat ons een prima idee lijkt.
Op onze laatste avond nemen we nog één keer de Villarrica-vulkaanroute om de zonsondergang te beleven. De natuurlijke schoonheid van Chili is overdonderend. Het is daarom heel moeilijk om afscheid te nemen van dit land. Misschien kun je het afvinken van je bucketlist of als tussenjaarbestemming nemen, maar je zult zien dat het land een plekje in je ziel heeft ingenomen. Chili laat je nooit meer los.
Tekst Anna Muggeridge / Beeld Rama Knight