Bij het woord kurk denk je waarschijnlijk aan wijn. Het materiaal toepassen in een auto lijkt misschien wat vreemd, maar toch is het volkomen natuurlijk voor Mazda. Het bedrijf begon namelijk in 1920 als kurkproducent, onder de naam Toyo Cork Kogyo.
Er waren twee redenen dat kurk de belangrijkste pijler was voor het bedrijf dat later uitgroeide tot Mazda. Ten eerste waren er in de regio rond Hiroshima kurkbomen in overvloed. Daarnaast floreerde de Japanse scheepsbouw, die veelvuldig kurk gebruikte bij de productie van houten schepen. Kurkproductie lag dus voor de hand.
De oprichter van Mazda, Jujiro Matsuda, trad als bestuurslid toe tot Toyo Cork Kogyo toen hij terugkeerde in zijn geboortestad Hiroshima. Hij had naam gemaakt in de techniek, maar bleek ook te bruisen van de goede ideeën, zoals de productie van geperste kurkplaten.
In het begin liepen de zaken wat stroef, maar Jujiro Matsuda slaagde erin om nieuwe producten, zoals isolatie- en dempingsmaterialen, op de markt te brengen. Hiermee kreeg hij Toyo Cork Kogyo weer op de rails. In 1927 wijzigde hij de bedrijfsnaam in Toyo Kogyo en begon hij zich op machinebouw te richten. Dit leidde uiteindelijk tot de productie van de driewielertrucks die de basis vormden voor Mazda als autobedrijf.
Door de overvloed aan kurkbomen rond Hiroshima begon Mazda in 1920 als kurkproducent Toyo Cork Kogyo.
Door de overvloed aan kurkbomen rond Hiroshima begon Mazda in 1920 als kurkproducent Toyo Cork Kogyo.
Door de overvloed aan kurkbomen rond Hiroshima begon Mazda in 1920 als kurkproducent Toyo Cork Kogyo.
Toyo Kogyo werd uiteindelijk zo groot dat Jujiro met tegenzin de kurkafdeling van het bedrijf in 1944 moest overdoen aan een andere kurkproducent, Uchiyama Manufacturing Corp in Okayama, ten oosten van Hiroshima. Uchiyama nam de kurkfabrieken en machines over en bedong tevens dat Toyo Kogyo in het bedrijf zou investeren. Dit leidde tot de oprichting van Toyo Cork.
Met dit in het achterhoofd is het dus passend dat het ontwerpteam van de Mazda MX-30 in zijn zoektocht naar duurzame materialen voor de crossover uitkwam bij kurk. En natuurlijk was de eerste stop het huidige Uchiyama Kogyo. Chief designer Youichi Matsuda: “In de tijd van Toyo Cork Kogyo waren de technologieën in kunststof en rubber nog niet zo vergevorderd als tegenwoordig. Kurk werd daarom toegepast als een alternatief materiaal voor onder meer koppakkingen. Na de Tweede Wereldoorlog werden de technologieën steeds beter, zodat rubber en kunststof op industriële schaal konden worden geproduceerd. Kurk werd hierdoor geleidelijk naar de achtergrond geschoven.”
Kurk neemt dus een heel bijzondere plaats in de geschiedenis van Mazda in. Het is daarom toepasselijk dat Youichi Matsuda en zijn team besloten om het materiaal toe te passen in het interieur van de nieuwe crossover. Toch was dit makkelijker gezegd dan gedaan. Het interieur van een auto is een veeleisende omgeving. Zo kan zonlicht kurk na verloop van tijd aantasten.
“Het was een nieuwe uitdaging voor ons”, vertelt Youichi. “Je moet immers aan hedendaagse eisen voldoen, zoals duurzaamheid, textuur en uitstraling.” In de wetenschap dat hij kon vertrouwen op de kennis en ervaring van Uchiyama Kogyo, had Matsuda er alle vertrouwen in dat de missie zou slagen. En dat is precies wat zijn team heeft gedaan: de MX-30 geeft de betekenis van kurk voor Mazda een nieuwe, stijlvolle invulling.
De herintroductie van kurk bij het honderdjarig bestaan van Mazda had niet op een mooier moment kunnen komen. Het materiaal verwijst terug naar de historie terwijl Mazda zich opmaakt voor de volgende honderd jaar. Jujiro Matsuda zou tevreden zijn.
Tekst Shogo Hagiwara