Mottainai is een zeer oude Japanse filosofie die hulpbronnen en de waarde ervan respecteert, terwijl het tegelijk streeft naar minder afval. De oorsprong is afgeleid van twee woorden: mottai (belang of heiligheid) en nai (het ontbreken van iets). Samen vormen zij de uitdrukking ‘wat een verspilling’ of ‘wees niet verkwistend’.
Mottainai heeft tal van toepassingen. In het huishouden kun je bijvoorbeeld denken aan het verminderen van je watergebruik of het hergebruiken van washi-cadeaupapier. Maar mottainai wordt ook toegepast in kunstvormen, zoals het gebruik van oude kimono’s om waaiers, eetstokleggers en nuno zori (pantoffels) te maken. De fraaiste en inventiefste toepassing van mottainai is misschien wel kintsugi. Door lak en goudstof (of een ander metaal) te gebruiken voor de reparatie van gebroken aardewerk, worden breuklijnen een esthetische toevoeging (zie foto boven). De filosofie heeft zelfs de Japanse culinaire wereld beïnvloed, met restaurants zoals Uoharu in Tokio, dat de minder fraai ogende vis van de Toyosumarkt koopt omdat deze anders zou worden weggegooid. De stad Kamikatsu heeft de mottainai-filosofie in de armen gesloten met een Zero Wasteverklaring, met daarin 45 recyclingcategorieën waardoor het recyclingpercentage van de stad nu op 80 procent ligt, vergeleken met 20 procent in de rest van Japan.
In 2005 greep de activist professor Wangari Maathai de internationale aandacht met mottainai, nadat zij het tijdens een VN-top introduceerde als de slogan voor een milieubeschermingscampagne. De campagne sloeg aan en over de hele wereld werden beleidsmaatregelen genomen tegen de productie en het gebruik van niet-recycleerbare dunne plastics. Maathais campagne om verspilling tegen te gaan draait om het bekende drieledige motto: verminderen, hergebruiken en recyclen. Maar ze voegde daar nog een vierde element aan toe, namelijk respect voor de natuur. En dit alles bij elkaar is het concept dat Mazda inspireerde tot zijn meervoudige oplossing om te werken aan een groenere toekomst.
VERMINDEREN
Mazda heeft jarenlang aan de ontwikkeling van inmiddels bekroonde motortechnologieën gewerkt om de impact op het milieu te verminderen en gaat daar zeker ook in de toekomst mee door. Van de zuinige Skyactivmotoren tot het bredere gebruik van hernieuwbare brandstoffen – de groene aandrijflijnen bereikten een nieuw hoogtepunt met Mazda’s meest milieuvriendelijke model ooit, de volledig elektrische MX-30. In 2021 werd Mazda zelfs de eerste autofabrikant die toetrad tot de Europese eFuel Alliance. Deze instantie draagt bij tot de uitbreiding en promotie van CO2-neutrale e-brandstoffen en waterstof om de uitstoot in de transportsector te helpen verminderen.
Mazda weet dat eigenaars veel van hun auto’s houden. Daarom wil het een cultuur promoten van lange levensduur, zodat eigenaars langer van hun auto kunnen genieten. Dit heeft in 2017 al geleid tot de oprichting van het MX-5-restauratieprogramma. Geliefde roadsters van de eerste generatie worden in een tijdsbestek van drie maanden volledig gerestaureerd door een team van ervaren vakmensen. Het initiatief moedigt eigenaren over de hele wereld aan om hun auto tot in de puntjes te verzorgen en te koesteren.
RECYCLEN
Autofabrikanten zijn wettelijk verplicht om grondstoffen en auto-onderdelen te recyclen, maar Mazda heeft de lat hoog gelegd met zijn innovatieve bumper-tot-bumper recyclingtechnologie. Begin jaren negentig begon Mazda bumpers te ontwerpen met in het achterhoofd dat ze gemakkelijk te recyclen moesten zijn. Dit als milieuvriendelijke oplossing om auto’s aan het einde van hun bestaan nog zoveel mogelijk nieuw leven te geven. In 2011 was Mazda de eerste autofabrikant die met succes bumpers recyclede tot nieuwe plastic auto-onderdelen. De gerecyclede materialen waren voor het eerst te zien in de achterbumper van de Mazda Biante minivan.
Meer dan 57.100 bumpers werden ingezameld bij dealers in heel Japan en gebruikt om bumpers, beschermplaten, spatschermen en kunststof onderdelen in motorruimtes te maken. Mazda heeft ook een efficiënt systeem ontwikkeld voor de inzameling en verwerking van afgedankte bumpers, die door hun ouderdom en samenstelling moeilijker te recyclen zijn. En vorig jaar werkte Mazda samen met het Japanse ACE aan een prototype van een koffer gemaakt van gerecyclede bumpers voor het Japanse bagagemerk PROTECA.
RESPECT VOOR DE NATUUR
In het voortdurend streven om duurzamer rijden te promoten en natuurlijke hulpbronnen te beschermen, heeft Mazda als doel om al zijn voertuigen tegen 2030* elektrisch te maken. Mazda kondigde onlangs een rotatiegenerator voor de MX-30 aan die in het voorjaar van 2022 zijn opwachting maakt. Dit zal de actieradius van de MX-30 drastisch vergroten. De technologie laadt de accu van de auto op, doordat de rotatiemotor elektriciteit opwekt. Op die manier kunnen veel grotere afstanden worden afgelegd zonder dat er zo vaak moet worden opgeladen. Hierdoor beleven Mazda-bestuurders meer rijplezier, terwijl de praktische bruikbaarheid en milieuprestaties van de auto verder worden verbeterd.
Tekst Charlotte Briggs
*Tegen 2030 zullen alle auto’s zijn uitgerust met een vorm van elektrificatie, terwijl veel modellen met een verbrandingsmotor blijven rijden.